Podejrzenie nowotworu zawsze powinno być wysuwane z ostrożnością i po wykorzystaniu wszystkich dostępnych metod diagnostycznych. Nawet klarowne wytłumaczenie pacjentowi, że guz może być nowotworem, a może nim nie być, często komfortowe dla lekarza, przysparza choremu niepotrzebnego cierpienia – bo ludzie często myślą o najgorszym. Warto się starać, aby takich sytuacji unikać, co ilustruje poniższa historia. 

Zgłosił się do nas 86-letni mężczyzna na badanie tomografii komputerowej jamy brzusznej i miednicy. Badanie zlecono, ponieważ podczas niedawnego pobytu w szpitalu w USG jamy brzusznej stwierdzono dużą masę w pobliżu prawej nerki, która – biorąc pod uwagę równoległą niedokrwistość – mogła okazać się rakiem nerki. W szpitalu nie wykonano tomografii komputerowej z uwagi na współwystępującą niewydolność nerek, a chorego wypisano z podejrzeniem guza. 

Lekarz rodzinny przytomnie zauważył, że niewydolność nerek co prawda wyklucza podanie kontrastu, ale nie uniemożliwia wykonania badania tomografii komputerowej. Tomografia komputerowa bez kontrastu ma co prawda gorszą wartość diagnostyczną niż badanie z kontrastem, nie oznacza to jednak, że nie doda nic do wyniku USG – zwłaszcza w przypadku tak poważnego podejrzenia, jak rak nerki. 

Ważne informacje – clue do rozwiązania zagadki, skąd nieprawidłowa masa w okolicy nerki – kryły się natomiast w karcie pobytu szpitalnego. Mężczyzna otrzymywał leki przeciwkrzepliwe, a w dniu przyjęcia do szpitala zasłabł przed wejściem do szpitala, upadł i uderzył się w głowę. 

Rezultat tomografii komputerowej

Tomografia komputerowa nie potwierdziła nowotworu nerki, obraz odpowiadał bowiem krwiakowi. Można z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że nieprawidłowa masa uwidoczniona w USG jamy brzusznej była zbiornikiem krwi wynaczynionej w wyniku urazu po upadku, do którego doszło przed szpitalem. Skłonność do krwiaków pourazowych jest książkowym działaniem niepożądanym leczenia przeciwkrzepliwego i ceną profilaktyki zakrzepicy, której leki te zapobiegają. 

lek. Maciej Lichtarski, dr n. med. Magdalena Zagrodzka