Bóle kręgosłupa mogą być na tyle uciążliwe, że skłaniają do poszukiwania pomocy u lekarza. W wielu przypadkach po wykonaniu rezonansu magnetycznego kręgosłupa wdraża się fizykoterapię – rehabilitacja może doprowadzić do nawet znacznej poprawy. W innych przypadkach (np. gdy stwierdzona zostanie dyskopatia kwalifikująca się do leczenia zabiegowego), ulgę może przynieść operacja wypukliny (czyli przemieszczenia części krążka międzykręgowego, która wywołuje ból). Często też jednak w opisach badań rezonansu magnetycznego pojawia się stwierdzenie „zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze”…
Historia mężczyzny ze zmianami zwyrodnieniowo-wytwórczymi w obrębie kręgosłupa
Do naszej pracowni zgłosił się z powodu nasilających się bólów kręgosłupa 75-latek, były siatkarz. Dolegliwości występowały od wielu lat, ale ostatnio zaczęły się pojawiać coraz częściej i ból stawał się stopniowo coraz większy. Ponadto bólom zaczęły towarzyszyć zaburzenia czucia w postaci, jak ujmował, „drętwienia skóry” oraz osłabienie mięśni kończyn dolnych.
W badaniu rezonansu magnetycznego stwierdzono oprócz niewielkich wypuklin kręgozmyk na poziomie L4-L5 oraz „uciśnięcie worka oponowego od stron grzbietowo-bocznych przez zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze w stawach międzykręgowych”.
Czym są, skąd się biorą zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze i co można z nimi zrobić?
Pierwsze pytanie, które się nasuwa: co mogło doprowadzić do powstania zmian zwyrodnieniowo-wytwórczych?
Zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze powstają zwykle w miejscach narażonych na przeciążenia w trakcie wykonywanych ruchów. Powtarzające się przeciążenia czy naprężenia prowadzą do powstawania kolejnych mikrourazów. Jednym z elementów reakcji obronnej organizmu w miejscu uszkodzeń, czy to chrząstek stawowych czy kości, jest miejscowa rozbudowa tkanki kostnej. Występuje ona najczęściej na krawędziach trzonów i w okolicy stawów międzykręgowych i przyjmuje formę nawarstwień/narośli kostnych, które mogą prowadzić do zwężeń światła kanału kręgowego i otworów międzykręgowych. To z kolei może prowadzić do drażnienia/ucisku przebiegających tamtędy nerwów oraz wystąpienia różnego rodzaju dolegliwości, takich jak ból, zaburzenia czucia czy osłabienie mięśni i niedowłady.
Nie ulega wątpliwości, że wieloletnia kariera siatkarska, na poziomie wyczynowym, wraz z towarzyszącymi przeciążeniami, mogła w istotnym stopniu przyczynić się do powstania zmian widocznych obecnie zmian w kręgosłupie. A podobno sport to zdrowie…
Niestety mało jest możliwości pomocy w tym stanie. W razie dokuczliwych objawów warto zwrócić się do neurochirurga, który oceni, czy można przeprowadzić operacyjną stabilizację, która przyniesie ulgę.
dr n. med. Jacek Brzeziński